Het is van belang dat de begroting transparant is en dat er zowel voor de gemeenteraad als voor de externe toezichthouders helder inzicht bestaat in de financiële positie op korte en langere termijn. Zo is in de BBV bepaald dat in de toelichting op het overzicht van baten en lasten een overzicht van incidentele baten en lasten wordt gevoegd. Met behulp van dit overzicht kan bepaald worden in hoeverre een formeel sluitende begroting ook structureel in evenwicht is. De staat wordt ook gebruikt om het kengetal voor de structurele exploitatieruimte te bepalen.
Bij het begrip incidenteel moeten we denken aan baten en lasten die zich gedurende maximaal
drie jaar voordoen. Het is daarbij van belang dat het gaat om eenmalige zaken. Een begroting zal ieder jaar een bedrag voor dergelijke eenmalige zaken bevatten. Het zijn vooral de uitschieters die er echt toe doen.
Toevoegingen aan en onttrekkingen uit de reserves worden als incidenteel beschouwd, tenzij het gaat om reguliere onttrekkingen aan financieringsreserves c.q. dekkingsreserves of om onttrekkingen uit een daartoe toereikende (bestemmings)reserve gedurende een periode van minimaal drie jaar met als doel het dekken van structurele lasten. Ook hiervan is een overzicht voorgeschreven. Hiervoor verwijzen we naar hoofdstuk 4.2.3.
Meerjarige tijdelijk geldstromen waarvan de eindigheid vastligt vanwege een raadsbesluit en/of een toekenningsbesluit worden aangemerkt als incidentele baten en lasten ook als de geldstroom (nog) langer is dan 3 jaar.
Door de commissie BBV is een notitie Incidentele baten en lasten opgesteld. Deze vereist onder meer dat de posten die in dit overzicht zijn opgenomen nader worden toegelicht:
- Schades en schadeverhalen zijn op totaalniveau opgenomen. Het gaat hier om schades in de openbare ruimte, zoals openbare verlichting.
- De verkoop van de locatie Hertog van Brabant is verder uitgesteld en begroot op €800K. De boekwaarde is hoger. Voor het verschil is een bijdrage uit de reserve begroot.
- Voor een aantal gebouwen stopt de exploitatie in verband met herontwikkeling van het gebied. Het betreft De Baarzen, de Wieken en Hertog van Brabant. Deze kennen nog wel lasten en baten in de tussenliggende periode.
- De uitkeringen die we via het gemeentefonds tijdelijk ontvangen in verband met de herindeling Helvoirt is meerjarig in de staat verwerkt. Dit geldt ook voor de daarmee samenhangende kosten.
- Er zijn middelen ontvangen voor het Nationaal Programma Onderwijs. Deze mogen tot medio 2025 ingezet worden. Op basis van het programma zijn deze verwerkt in deze programmabegroting.
- De verkoopopbrengsten voor de locaties Mariaplein, Molenven en Pepereind zijn incidenteel verwerkt. De opbrengst van de verkoop Pepereind wordt gestort in de algemene reserve (€126.000). De overige opbrengsten gaan naar de reserve Rijksinfra (respectievelijk €210.000 en € 224.000).
- De verkoop De Wieken is begroot op € 1.000K. Na aftrek van de boekwaarde van € 155K wordt een bedrag van € 845K gestort in de reserves (€394K Rijksinfra en €451K Moleneindplein).
- De winstnemingen in de grondexploitatie en de daarmee samenhangende VPB lasten zijn opgenomen in deze staat.
- In het buitengebied bij Fort Isabella vinden baggerwerkzaamheden plaats en wordt het gebied opnieuw ingericht. Hiervoor worden middelen ontvangen vanuit onze regionale partners.
- Voor de werkzaamheden aan de Omgevingsvisie is incidenteel een bedrag van € 57.500 begroot in 2023.
- Om de transitie warmte te versnellen is voor drie jaren jaarlijks een bedrag € 170.000 toegevoegd.
- Voor de invoering van de Omgevingswet is een tijdelijk frictiebudget voor 3 jaar van jaarlijks € 80.000 opgevoerd.
- Voor een bomenactie is € 75.000 opgevoerd.
- Diverse incidentele projecten op erfgoed doen we in 2023: onderzoek landgoederen, monumentenlijst en Hollandse dijk.
- Een deel van de uitgaven voor Rijksinfra worden (tijdelijk) gedekt uit de bestemmingsreserve Rijksinfra. Zie hier voor de paragraaf Rijksinfra.
- Voor zon- en windbeleid is eebdrag van € 105.000 vrijgemaakt met dekking uit de reserves.
- In verband met de nieuwbouw van de school voor speciaal onderwijs Zuiderbos zijn er eenmalige kosten voor verhuizing (€ 50K) en de tijdelijke huur van units.
- Uit de reserve voor Covid-19 worden de tijdelijke kosten voor de wijk GGD-er, Maatschappelijk werk en de praktijkondersteuner GGZ bekostigd.
- Ter verbetering van de financiële positie vindt een jaarlijkse dotatie aan de Algemene reserve plaats van € 1.000.000.
- Er is in 2023 ten laste van de Algemene reserve een Fonds Lokale solidariteit (€ 500.000) en een bestemmingsreserve Verduurzaming gemeentelijke gebouwen € 1.000.000) gevormd. Dit wordt in 2025 weer terug gestort in de Algemene reserve.
Incidentele baten en lasten | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
---|---|---|---|---|
x € 1.000 | ||||
Incidentele baten | ||||
Schadeverhaal | 60 | 62 | 62 | 64 |
Verkoop Hertog van Brabant | 0 | 800 | 0 | 0 |
Baten af te stoten vastgoed | 118 | 85 | 0 | 0 |
Uitkering gemeentefonds herindeling | 429 | 429 | 0 | 0 |
Nationaal Programma Onderwijs | 310 | 210 | 142 | 0 |
Verkoop Mariaplein | 0 | 0 | 0 | 210 |
Verkoop gymzaal Molenven | 0 | 0 | 0 | 224 |
Verkoop Pepereind | 0 | 0 | 126 | 0 |
Verkoop de Wieken | 0 | 1.000 | 0 | 0 |
Dotatie huisvestingsplan onderwijs | 500 | 500 | 500 | 500 |
Winstneming grondexploitatie | 361 | 63 | 28 | 0 |
Aanvulling financiële positie | 1.000 | 1.000 | 1.000 | 1.000 |
Dotatie algemene reserve | 0 | 0 | 1.500 | 0 |
Buitengebied fort Isabella baggeren | 615 | 0 | 0 | 0 |
Buitengebied fort Isabella herinrichten | 65 | 0 | 0 | 0 |
Totaal incidentele baten | 3.457 | 4.149 | 3.357 | 1.998 |
Incidentele lasten | ||||
Schades | 60 | 62 | 62 | 64 |
Boekwaarde Hertog van Brabant | 0 | 846 | 0 | 0 |
Lasten af te stoten vastgoed | 387 | 399 | 36 | 36 |
Kosten herindeling | 429 | 429 | 0 | 0 |
Omgevingsvisie | 58 | 0 | 0 | 0 |
Transitie warmte | 170 | 170 | 170 | 0 |
Buitengebied fort Isabella baggeren | 615 | 0 | 0 | 0 |
Buitengebied fort Isabella herinrichten | 65 | 0 | 0 | 0 |
Nationaal Programma Onderwijs | 310 | 210 | 142 | 0 |
Aanplant bomen | 75 | 0 | 0 | 0 |
Cultureel erfgoed, w.o. monumentenlijst | 65 | 0 | 0 | 0 |
Convenant natuurpark Kwebben | 2 | 2 | 2 | 2 |
Bijdrage weidevogelconvenant | 5 | 5 | 5 | 5 |
Stimuleringsregeling landschap | 5 | 0 | 0 | 0 |
Wieken tlv Rijksinfra | 155 | 0 | 0 | 0 |
Rijksinfra tgv exploitatie | 9.838 | 4.762 | 4.706 | 1.596 |
Frictiekosten Omgevingswet | 80 | 80 | 80 | 0 |
Zon- en windbeleid | 105 | 0 | 0 | 0 |
Verhuiskosten Zuiderbos | 0 | 50 | 0 | 0 |
Mutatie reserve IHP | 146 | 375 | 0 | 0 |
Units Zuiderbos | 32 | 19 | 0 | 0 |
Wijk GGD-er,covid | 33 | 0 | 0 | 0 |
Maatschappelijk werk Covid | 21 | 0 | 0 | 0 |
Praktijkondersteuning GGZ, covid | 51 | 0 | 0 | 0 |
Vennootschapsbelasting | 55 | 1 | 1 | 0 |
Totaal incidentele lasten | 12.761 | 7.410 | 5.203 | 1.703 |
Saldo incidentele baten en lasten | -9.304 | -3.261 | -1.846 | 294 |
Verrekeningen met reserves | ||||
Baten | ||||
Convenant natuurpark Kwebben | 2 | 2 | 2 | 2 |
Bijdrage weidevogelconvenant | 5 | 5 | 5 | 5 |
Stimuleringsregeling landschap | 5 | 0 | 0 | 0 |
Wieken tlv Rijksinfra | 155 | 0 | 0 | 0 |
Rijksinfra tgv exploitatie | 9.838 | 4.762 | 4.706 | 1.596 |
Frictiekosten Omgevingswet | 80 | 80 | 80 | 0 |
Zon- en windbeleid | 105 | 0 | 0 | 0 |
Verhuiskosten Zuiderbos | 0 | 50 | 0 | 0 |
Mutatie reserve IHP | 146 | 375 | 0 | 0 |
Units Zuiderbos | 32 | 19 | 0 | 0 |
Wijk GGD-er,covid | 33 | 0 | 0 | 0 |
Maatschappelijk werk Covid | 21 | 0 | 0 | 0 |
Praktijkondersteuning GGZ, covid | 51 | 0 | 0 | 0 |
Vennootschapsbelasting | 55 | 1 | 1 | 0 |
Totaal incidentele baten | 10.528 | 5.294 | 4.794 | 1.603 |
Lasten | ||||
Mariaplein tgv Rijksinfra | 0 | 0 | 0 | 210 |
Gymzaal Molenven tgv Rijksinfra | 0 | 0 | 0 | 224 |
Verkoop Pepereind | 0 | 0 | 126 | 0 |
Wieken tgv Rijksinfra | 0 | 549 | 0 | 0 |
Wieken tgv Moleneindplein | 0 | 451 | 0 | 0 |
Dotatie huisvestingsplan onderwijs | 500 | 500 | 500 | 500 |
Winstneming | 361 | 63 | 28 | 0 |
Aanvulling financiële positie | 1.000 | 1.000 | 1.000 | 1.000 |
Dotatie algemene reserve | 0 | 0 | 1.500 | 0 |
Totaal incidentele lasten | 1.861 | 2.563 | 3.154 | 1.934 |
Totaal met reserves verrekend | 8.667 | 2.731 | 1.640 | -330 |
Resultaat incidentele baten en lasten | -636 | -530 | -206 | -36 |
Per saldo zit er in het begrotingsresultaat 2023 dus een bedrag van € 636.000 aan incidentele lasten.